Caleidoscoop van de geest

In een afgelegen buurtschap nabij de grens arriveert de Australische schrijver en heremiet Gerald Murnane (1939), met als enige doel in volkomen afzondering te mijmeren, in zijn herinneringen te graven, beelden op te roepen en over die geestesactiviteit een verslag te schrijven. Zijn blik zal hij 'hoeden', beperken tot wat zich aan de rand van... Lees verder →

Escheriaans mozaïek

Een naamloze zevenentwintigjarige zwerft door een fictief Boekarest, de stad waar hij al sinds zijn geboorte woont. Hij is leraar Roemeens in een lagere school en woont alleen, in een oud, onaards ogend, schipvormig huis met talloze vertrekken. Het lijkt alsof de huizen, de verlaten fabrieken in de stad zijn opgetrokken uit psychisch materiaal en ondergronds... Lees verder →

De mens als punt

Schrijver, dichter en beeldend kunstenaar Henri Michaux (1899-1984) geloofde heilig in de onbegrensde verbeeldingskracht van de mens. In de wereld die we kennen, remmen allerhande constructies, wetten, regels ons gedurig af. Zijn leven lang worstelde Michaux met de onmacht om zich aan die wereld aan te passen. In Roerige nacht, een verzameling korte prozateksten, geeft... Lees verder →

Slingerend naar de essentie

Alsnog opent met een montere beklimming. In het kielzog van een vertellend ik bestijgen we de uitkijktoren in een bos. Of correcter: net als de ik (de helft van een wij) verlangen we ernaar op een dag zo’n wachttoren te beklimmen en, eenmaal boven, haren in de wind, te genieten van een onbelemmerd uitzicht. Helaas... Lees verder →

Moeder, waar ben je?

De expressionist August Stramm stotterde in zijn verzen en prozagedichten – net als de late Beckett – op de rand van de stilte. Ook Paul van Ostaijen liet zich inspireren door de Duitse dichter, die concentratie- en herhalingsprocédés toepaste door als het ware in kringen naar binnen te schrijven. Helaas kreeg Stramm niet de kans... Lees verder →

Antidotum voor de wereld van vandaag

De Zuid-Koreaanse schrijfster en Nobelprijswinnaar Han Kang loopt door de straten van Warschau. De stad ligt bedolven onder een laag sneeuw, gehuld in dichte witte mist. De mensen op straat zijn vreemden voor haar. Ze spreken een taal die zij niet begrijpt. De schrijfster is hierheen gekomen om een verhuld verdriet te verwerken, een rouwproces... Lees verder →

Fluwelen brieven

Meneer Hrabal, Meneer Hrabal,Wat maakt u het bont in uw autobiografische brievenroman Een driebenig paard! Maar houd u alstublieft niet op, want wat voel ik me in mijn element in dat blauwe zwembad van u! In de verzonken kathedraal, de ondergrondse riviertjes in Praag en tussen de twaalf poezen in uw buitenhuisje in Kersko!Wat ik... Lees verder →

Een lege spiegel die in zichzelf kijkt

Hoe ziet een gewaarwording eruit die het denken, de taal, de intentie voorafgaat? Door een begripslabel toe te kennen aan wat we waarnemen, verabsoluteren we het waargenomene. Door het te benoemen, splitsen we het op in van elkaar gescheiden materiële dingen, gestolde identiteiten en reduceren we het tegelijk tot mentale voorstellingen ervan. Het abstracte wordt... Lees verder →

Wanneer het lachen stopt

De Belgische schrijfster en cineaste, Chantal Akerman, schrijft te zijn geboren als een oud kind, dat ze leefde als een oud kind en nooit geweten heeft hoe ze dat leven moest leiden. Schrijven durfde ze aanvankelijk niet, dus maakte ze films. Ongedurig reisde Akerman de wereld rond. Telkens opnieuw vertrok ze, kwam ze terug, vertrok... Lees verder →

Gestolde taal

Is Ergstwaarts vooruit (Worstward Ho, 1983) Becketts 'wit op wit'? Schreef Beckett zich in zijn voorlaatste novelle naar het absolute nulpunt, voorbij de existentiële afgrond? Naar een plek voorbij de leegte, waar tegendelen zich verenigen, elkaar opheffen, ergo woorden elke betekenis verliezen? Paradoxaal genoeg onderzoekt Beckett de weg naar dat lege universum van paradoxen met... Lees verder →

Lotgevallen van een porseleinen hondje

Afgebroken zinnen, verfrommelde, gebroken, gescheurde dingen en versleten, manke lichamen zetten de toon in De verlossers, een bijtend satirische roman uit 1985 van de Amerikaanse schrijver William Gaddis. Spil in het verhaal is het echtpaar Paul Booth en Elizabeth (Liz) Vorakers. Hij: een onbehouwen, egomane, verminkte Vietnamveteraan. Zij: een astmatische, roodharige telg van een rijke... Lees verder →

Vita contemplativa

Walter Benjamin beschreef vooruitgang als 'een storm die ons achterstevoren de toekomst inblaast'. Vooruitgang, consumeren en presteren, bereikbaarheid en berekenbaarheid, controleerbaarheid en stuurbaarheid: we zijn ervan doordrongen in de kapitalistische samenleving, waar alles – ook inactiviteit – als een functioneel element binnen het productieproces wordt beschouwd. Aan contemplatie, als tegenwicht, doen we nauwelijks nog. Liever... Lees verder →

Regen regen regen regen: een polyfonie

Het regent in Napels. Onophoudelijk. Al vier dagen lang. Carlo Andreoli, journalist en melancholicus, geeft zich over aan grijze gedachten. Hij kijkt gelaten toe hoe de zee een kolkende massa wordt, afvoerputten verzadigd raken, modderstromen ontstaan, auto's worden opgeslokt, huizen instorten. De Autoriteiten kondigen de noodtoestand af. Mensen worden geëvacueerd, gewonden verzorgd, doden begraven. Brandweer... Lees verder →

Doomsday

Hortend, moeizaam komt Winterbloeiers op gang. Alsof de dichter nog niet weet welke woorden, welke beelden te kiezen. Alsof ze toon en ritme nog moet bepalen, weifelt welke rol aan het lyrisch ik toe te bedelen in het verhaal dat ze op het punt staat te bedenken. Dat Yentl van Stokkum ook toneelstukken schrijft, verbaast... Lees verder →

Ingesneeuwde taal

Een jij (m.) en een ik (v.) zijn in gesprek. Ze telefoneren of sturen elkaar brieven. Tussen hen is er – fysiek en mentaal – een grote afstand: zij leeft teruggetrokken op een eiland; hij bevindt zich aan een ander eind van de wereld, waar een gure wind waait. Zij probeert tijd en afstand te... Lees verder →

De kunst van het omcirkelen

Dichteres, vertaalster, essayiste en prozaïste Anneke Brassinga verklaart in Crudités haar liefde aan de taal en aan visionair behepte denkers, schrijvers, dichters en kunstenaars als Mallarmé, Nietzsche, van Gogh, Kafka en van Ostaijen. Zij deelden een hunkering naar het absolute, lucide wanhoop, meedogenloze ontvankelijkheid, een hang naar het mystieke en waren zich daar pijnlijk en... Lees verder →

Is Fosse iets voor mij?

Wie zich ooit weifelend op een kruispunt in zijn leven bevond, het gevoel kent voor een leeg doek te staan, weleens wanhopig licht in de duisternis zocht, of eenvoudigweg stilte en traagheid verlangt te midden van de hectiek van de hedendaagse samenleving, kan ik Jon Fosses Een schitterend wit aanbevelen. Omdat het mij van cruciaal... Lees verder →

O Alexandrië

In Justine, het eerste deel van het befaamde The Alexandria Quartet, haalt Lawrence Durrell herinneringen op aan een dierbaar, zinnelijk Alexandrië begin jaren veertig van de vorige eeuw. Durrell werkte er toen als ambtenaar en herinnert zich de stad als een smeltkroes van rassen, talen en geloofsovertuigingen, een 'tredmolen van protocol en vermaak', een 'surrealistische... Lees verder →

Terug naar de bron

Aan Zabriskie kun je je laven als aan een bron, diep verscholen in een onherbergzaam gebied: een zeldzame plek waar je al je omhulsels kunt afleggen, je van elke substantie en vorm ontdoen. Waar je met een gerust gemoed je huid afwerpt, je vlees laat ontbinden, je skelet verpulveren, tot je niet meer bent dan... Lees verder →

Eenzaamheid, in steen gebeiteld

Alomtegenwoordige stilte is misschien wel het hoofdpersonage in de steenhouwer verschenen is / de steenhouwer verdwenen is, een bloedmooie vertelling van Dietske Geerlings. Bijzonder aan het boek zijn de twee ingangen. Aan de ene kant begin je met een gedicht: de saga van de steenhouwer die op een dag uit de groeve verdween, verweven met... Lees verder →

Que sais-je?

Montaigne: een onmisbare compagnon de route In 1940 vestigde Stefan Zweig zich na lange omzwervingen, op de vlucht voor het nazisme, als balling in Brazilië. Hij voltooide er twee van zijn belangrijkste werken (De wereld van gisteren en Schaaknovelle) en stapte vervolgens samen met zijn echtgenote uit het leven. Zweig kon de toestand in de wereld niet meer... Lees verder →

Taalconventies op de schop

In zijn jongste bundel voert filosoof en dichter Henk van der Waal een experiment uit met het talige ik van de meedenkende lezer. Eerst wordt de o zo vertrouwde letterkast overhoop gegooid. Dan biedt de dichter nieuwe, betekenisloze woordassociaties aan. Raaskallen is in deze fase van het experiment welkom.  Van de elf afdelingen in de... Lees verder →

Voorbij goed en kwaad

Nietzsche, psycholoog van het christendom Friedrich Nietzsche (1844-1900), de meest verkeerd begrepen en vervalste denker in de moderne geschiedenis, beschrijft in zijn brieven (De levensgevaarlijke jaren -  Een keuze uit de brieven 1879-1889, privé-domein) zijn Zarathustra (prediker van de übermensch in Also sprach Zarathustra) als ‘een soort afgrond van de toekomst’. Naar eigen zeggen deed... Lees verder →

Politiek zonder partijen?

De Frans-Joodse Simone Weil (1909-1943) was een excentrieke, visionaire, mystische filosofe. Door haar volstrekt onafhankelijke denken, paste Weil in geen enkel hokje en was ze voor geen politieke kar te spannen. Weil was niet alleen een denker, ze wilde alles aan den lijve ervaren. Haar sterk ontwikkelde inlevingsvermogen leidde indirect (uit sympathie met de laagste... Lees verder →

Vroegwijs in een rauwe wereld

Het leven van Lastotsjka begon op haar zevende, toen Tamara Pavlovna haar uit het weeshuis op het platteland kwam halen en meenam naar Chişinău, de hoofdstad van de Sovjetrepubliek Moldavië. In een woonblok met gedeelde binnenplaats leerde Lastotsjka een excentriek, Dickensiaans gezelschap kennen, in een mengelmoes van nationaliteiten en talen, tradities en geloofsovertuigingen: Tamara, die... Lees verder →

Mogelijkheid van een scheppend leven

Wat kunnen we tegenover bestaande ordeningen, uitgesleten paden, systematische uitroeiing, moderne slavernij en neokolonialisme plaatsen? 'De mogelijkheid van een scheppend leven'? Het kleinschalige zaaien? Een kruisbestuiving van verhalen? Een ander vocabulaire, losgeweekt van hiërarchische structuren, waarin woorden hun oorspronkelijk betekenis herwinnen? In zijn jongste bundel volgt Frank Keizer een spoor van kruimels naar een nieuwe... Lees verder →

Gevangen in collectief trauma

In zijn debuutroman, Je zult terugkeren naar Región, introduceert de Spaanse romanschrijver en essayist Juan Benet (1927-1993) de fictieve landstreek Región, waar ook een groot deel van zijn latere romans zich zou afspelen. Región, niet meteen te herkennen als een bestaand gebied in Spanje, bevindt zich in een andere werkelijkheidsdimensie. De inwoners zijn dolende, contourloze, bijna abstracte... Lees verder →

In Praise of Shadows: een impressie

Vorige week kwam, dankzij mijn favoriete boekhandel, dit boekje op mijn pad. De onweerstaanbare cover, de prachtillustraties binnenin en de naam Junichirõ Tanizaki deden me meteen overstag gaan. Nu, een week later, staat het op de plank met mijn meest gekoesterde boeken. Wat een prachtwerkje over esthetiek en een zinderende ode aan de traditionele Japanse... Lees verder →

Siciliaanse brieven: een impressie

Geerten Meijsing woonde meer dan een half leven in Italië. Eerst twintig jaar in Lucca; dan vertrekt hij naar Sicilië en betrekt er een huurappartement in het historische centrum van Syracuse, op het schiereiland Ortygia. Met zijn linnen pak, panamahoed, zonnebril, mocassins en wandelstok heeft de schrijver wel wat weg van een dandy. De Citroën... Lees verder →

Schoonheid op aarde

Op een voorjaarsdag in een Zwitsers dorp aan het meer van Genève, ontvangt cafébaas Milliquet een brief uit Cuba, waarin zijn lang geleden geëmigreerde en zopas overleden broer de wens uitdrukt dat Milliquet zich over zijn negentienjarige dochter Juliette ontfermt. Milliquet zit met de handen in het haar. Wist hij veel dat zijn broer een... Lees verder →

Het geheim van een goede roman

Onze allerliefste schrijvende oude dame van de Franse Anne Serre is metafictie van de bovenste plank: een verhaal in een verhaal in een verhaal …, ijzersterk opgebouwd en met een verrassende ontknoping. In een bestek van amper honderd bladzijden houdt Serre zo veel ballen tegelijk in de lucht, dat je je gaandeweg afvraagt of het... Lees verder →

Zwerven als roeping

Honger, het romandebuut van de Noorse schrijver en Nobelprijswinnaar Knut Hamsun (1859-1952), is het relaas van een straatarme jongeman die tijdens een hongerwinter eind negentiende eeuw rondzwerft in Kristiania (het huidige Oslo). Het verhaal, gebaseerd op Hamsuns eigen ervaringen aan de zelfkant van de samenleving, is een merkwaardige mix van tragedie, ongebreidelde fantasie en snedige... Lees verder →

Mozaïek van geweld

Na een lange, bloederige strijd riep de triomferende bevrijdingsbeweging MPLA op 11 november 1975 de Angolese onafhankelijkheid uit. Na de euforie kwam de argwaan: een golf van arrestaties. Louter op verdenking van lidmaatschap van een van de twee concurrerende verzetsbewegingen werden duizenden revolutionairen zonder enige vorm van proces opgesloten. Anderhalf jaar na de onafhankelijkheid volgde... Lees verder →

Versteende hartstocht

'Onverstoorbaar, de stenen voor me, bereikte mij, wanneer ik het raam opendeed, vanuit de spleten in de rotsen iets heel 'fatsoenlijks' en geliefds, de echo, die de laatste twee of drie lettergrepen van een zin herhaalde en, vaak een letter weglatend, weergalmde als een antwoord of een waarschuwing of, wie weet, een gesis. Of een... Lees verder →

De meent als toekomstmodel

'Vier decennia neoliberalisme hebben ervoor gezorgd dat we de meenten niet langer herkennen, dat we onderwijs en kennisvergaring zijn gaan begrijpen als onderdeel van de diensteneconomie in plaats van als gedeeld leerproces, een woning als investering in plaats van als noodzakelijke levensbehoefte, een stad als vastgoedmarkt in plaats van als gezamenlijk gecreëerde sociale en culturele... Lees verder →

Over het raadsel van woorden, tonen en stemmen

Een befaamd dirigent, meer walrus dan mens, zijgt tijdens een concert op het podium neer. Zwaaiend met zijn stokje blijft hij grommend en stuiptrekkend op de grond liggen, terwijl zijn eega door het middenpad naar voren rent, luidkeels herhalend: 'Pas de presse!! Pas de médecins!! Pas de presse!! Pas de médecins!!' In de zopas verschenen... Lees verder →

Door verlies getekend

Op een late zomerdag in een anonieme havenstad loopt over de kustweg een vrouw zonder naam. Ze komt van de sloppenwijk aan de stadsrand en is op zoek naar haar verdwenen zeventienjarige dochter. Langs de corniche rijzen geraamten van nieuwbouwpanden op. Auto's rijden voorbij en pikken meisjes op, die vervolgens verdwijnen. Onbepaalde tijd geleden woedde... Lees verder →

Altijd en alleen in tegenstrijdigheid

Vandaag kan je Franz Kafka nog steeds tegenkomen: een zwijgzame schim, gehuld in een ruime jas, alleen, aandachtig, kuierend in de straten of de plantsoenen van Praag, of net om de hoek verdwijnend. Niet enkel zijn onnavolgbare werk, ook zijn zoekende geest en nobele inborst spreken lang na zijn dood tot de verbeelding. Zo'n postuum... Lees verder →

Heimelijk turbulent

Minuscule, seizoensgebonden veranderingen in de natuur bezorgen Elly de Waard, dichter sinds ruim veertig jaar, een lyrische aandrift. In haar jongste bundel bezingt De Waard met ritmisch wiegende verzen haar vertrouwde muzen: de natuur en de vrouw. Aandachtig observerend, lucide dromend, zoekt ze geborgenheid in haar ‘gecultiveerde wildernis’, de immense innerlijke ruimte die duisterder wordt... Lees verder →

De 21 mooiste van ’22 (romans, verhalen, essays)

Met zijn – laat ik er geen doekjes om winden – briljante stijl ontvouwt Mircea Cărtărescu een grenzeloze parallelle wereld, van een schoonheid die de lezer onherroepelijk in een duizelingwekkende spiraal meesleept. Solenöide lezen is een stap in de vierde dimensie zetten, een wereld die we ons alleen als abstractie kunnen voorstellen, maar die Cărtărescu minutieus, bijna... Lees verder →

Laat varen alle hoop

Op uitnodiging van Beatrijs, zijn voormalige, intussen gepensioneerde werkgever, vergezelt de twintig jaar jongere en werkloze historicus Tim haar als minnaar op een wereldcruise. Beatrijs is ongeneeslijk ziek en erg ambitieus, terwijl Tim blaakt van levenslust en van nature lui is. De rollen zijn duidelijk. Tim ontfermt zich over Beatrijs. Zij betaalt de hele reis.... Lees verder →

Allegorie van het niets

Een wenk van een vage schim achter een raam drie hoog volstaat om Thomas een duister pand te doen betreden in het dorp waar hij net is gearriveerd. Eenmaal de drempel over, blijkt het geen sinecure om zijn doel, de derde verdieping, te bereiken. Eerst verspert de huisbewaarder Thomas de weg; vervolgens leiden afdalende trappen... Lees verder →

Loslaten, hoe doe je dat?

In een kleine kamer van een verpleeghuis ligt een vrouw van bijna vierennegentig, net geen vijfenveertig kilo, vrijwel doof en blind, naar lucht te happen. Het is augustus en erg heet. De kamer is een oven. Nu het einde van een lange strijd in zicht is, zit Eveline zeven uur per dag aan het sterfbed... Lees verder →

De kleur van zand

'We moeten gehoord worden. Het is menselijk om gehoord te willen worden. Als we niet gehoord worden, bestaan we niet.' 'Je wenst niet te worden lastig gevallen met de geschiedenissen van mensen die er niet toe doen, met het leed van mensen die er niet toe doen.' Wie bepaalt wie er toe doet? Nobelprijslaureate Toni... Lees verder →

In de schaduw van neonlicht

Maeve Brennan (1917-1993), Iers schrijfster en journaliste, groeide op in een puriteinse volkswijk in Dublin. Haar ouders waren nauw betrokken bij de Ierse onafhankelijkheidsstrijd; hun radicale rebellie en clandestiene activiteiten bepaalden sterk haar kindertijd. Toen Maeve zeventien was, emigreerde het gezin naar de Verenigde Staten, waar haar vader benoemd werd tot ambassadeur van de Ierse... Lees verder →

De beer zal het brood uit je hand eten

Het geluk van de wandelaar van Stephen Graham (1884-1975), Schots schrijver en befaamd wandelaar, verscheen voor het eerst in 1926. Vertaler Paul van der Lecq en Uitgeverij Oevers verzorgden samen een Nederlandstalige uitgave: een handzaam en verleidelijk ogend boekje dat vandaag nog steeds – of opnieuw – als leidraad kan dienen om onze band met de... Lees verder →

De prijs om te mogen thuiskomen

In Sirius, een bundel van honderd heftige, afschuwwekkende, verleidelijke fabels, brengt Hanz Mirck in poëtisch proza een schurftige zwerfhond voor het voetlicht. Of is het een mens op de vlucht wiens hondenleven (opgejaagd, getemd, geknecht) ons hier vrijpostig in de schoot geworpen wordt?  Hanz Mirck schrijft al ruim dertig jaar proza en poëzie. In Apeldoorn,... Lees verder →

Tot de dood ons scheidt

Gehaast loopt Sophie Blind door een drukke straat in Parijs. Ze wenkt een taxi, steekt over, wordt door een auto gegrepen, is op slag dood. Het volgende ogenblik ligt Sophie in een bed in een kamer. Ze denkt terug aan de plaatsen waar ze ooit leefde, haar kindertijd, familieleden en geliefden, haar huwelijk met Ezra... Lees verder →

Modern mechaniek

Stel je een twaalf meter hoge, afgesloten, cilindervormige ruimte voor met een omtrek van vijftig meter, bevolkt door tweehonderd mensen: gemiddeld een lichaam per vierkante meter, blootgesteld bovendien aan extreme temperatuurschommelingen (in minder dan vijf seconden van 25 naar 5 graden en weer terug), permanent vibrerend licht en het immer zoekende oog van de anderen.... Lees verder →

Het begon met een barst

Het zwembad waar Alice dagelijks haar baantjes trekt, bruist van de typetjes. Het ondergrondse waterhuis is hun habitat. Daar kunnen ze hun passie beoefenen door geregeld een vast aantal baantjes te zwemmen. Vrienden en familieleden, 'bovengrondse niet-zwemmers', ergeren zich aan de eenzelvige aard van de zwemmers en hun obsessie met tellen. Ze proberen hen ervan... Lees verder →

Voedsel voor de ziel

Zit 'soul' in het hart of in het hoofd? Wat bepaalt de waarde van de ziel? In zijn jongste essaybundel, De straatwaarde van de ziel, suggereert Roel Bentz van den Berg dat, benevens de tijd, het lot en woorden, vooral verhalen, stemmen en ritmes een bepalende rol spelen. De vijfendertig semi-persoonlijke stukken in de bundel... Lees verder →

‘Iedereen hier belazert je’

'Toen ik overhaast besloot om in Marokko te gaan wonen, had ik niet kunnen bedenken dat het zo kon regenen in dat land, waar ik meerdere keren doorheen was gereisd en dat me altijd woestijnachtig had geleken. Toch regende het die winter in Mimoun weken achtereen. De wind geselde de bomen, en de zwiepende takken... Lees verder →

3 x Handke: onderweg zijn en nooit aankomen

Drie thema's: de geslaagde dag; de moeheid; de jukebox. Drie afzonderlijke essays. In elk van deze essays benadert Peter Handke zijn onderwerp omcirkelend, door vragen te stellen en verhalen te vertellen. In wat lijkt op een dialoog met de lezer verkent hij in de jij-vorm diverse mogelijkheden om de begrippen te omspelen en te karakteriseren.... Lees verder →

Eenwording met de fabriek

Tussen de vormeloze muren van de fabriek vervaardigt men staand kabels, vouwt men zittend kartonnen dozen. Hartstochtelijk kijkt men naar beton, vaten, balken, rubber, draden, vodden en ijzeren platen. In de eigen handelingen ziet men de 'massieve ruggen' van anderen, makend, voorovergebogen en omgord door een schort of werkkiel. Men ziet zichzelf in een rond... Lees verder →

Manosque, waar magie en mythen leven

'De lijn waar het precieze begin ontstaat, de lijn waarachter ik ophoud mezelf te zijn en de golvende deining van de heuvels word, die lijn ligt verborgen onder het gebladerte van mijn aders en slagaders, in de takken van van mijn spieren, in het gras van mijn bloed, in dat grote groene bloed dat kolkt... Lees verder →

Verdwalen: een reflectie

Toen ik mij opzettelijk liet verdwalen in het Stropersbos, amper 500 ha groot maar erg makkelijk om er van de wandelweg af te dwalen en zonder omzien het overwoekerde naaldbos in te lopen, vond ik mezelf helemaal omsingeld door schouderhoge varens en tientallen omgevallen bomen terug. Verdwaald dus. Oriëntatiepunten noch technologische snufjes zoals een smartphone... Lees verder →

Wit op wit: een impressie

Om haar proefschrift over middeleeuwse naaktsculpturen te voltooien, verblijft een naamloze studente gedurende enkele maanden in een niet nader genoemde stad. Ze huurt er een kamer bij Agnes, een betoverende, geraffineerd geklede kunstenares. Nu en dan komt Agnes naar de stad. Dan werkt ze in haar atelier in hetzelfde gebouw en brengt de studente fruit... Lees verder →

Onoda’s dertigjarige oorlog

'De nacht ligt te woelen in koortsdromen, en al tijdens het ontwaken, als een koude rilling, is het landschap een tot dag veranderde, statisch knisperende droom waaraan geen einde komt, flikkerend zoals slecht bekabelde neonbuizen flikkeren. Sinds de ochtend trilt het oerwoud onder de rituele kwellingen van een elektrische extase. Regen. Het onweer is zo... Lees verder →

Eenzame reiziger

Op zijn zeventiende besloot Jack Kerouac (1922-1969), opgegroeid in het provinciale Lowell, Massachussets, schrijver te worden en op zijn achttiende, in de voetsporen van Jack London, ook avonturier. Tijdens zijn betrekkelijk korte leven oefende Kerouac een waaier aan jobs uit: van bouwvakker, pompbediende, katoenplukker en spoorwegarbeider tot brandwacht, sportverslaggever, koksmaatje en matroos. Na een lange... Lees verder →

Impressie: Ongezocht ongeluk

'Levenslust, een danspasje bij het werk, het naneuriën van een schlager': allemaal flauwekul in het bekrompen milieu waarin de Karinthisch-Sloveense moeder van Peter Handke (1942) – arbeiderskind in een keurslijf – opgroeide. 'Elke uiting van een zelfstandig vrouwelijk leven gold in dit landelijk-katholieke milieu' als voorbarig en onbeheerst. Handkes moeder beging een faux pas (zijn... Lees verder →

Impressie: Vervoersbewijzen

'Het litteken dat ze achterlaat wanneer ze uitstapt. We eten onrijpe bananen die troost moeten suggereren, gaan als verdrietige tochthonden langs de schuifdeuren liggen, kijken toe hoe de stad zich om ons heen ontvouwt. We zien trams die als slangen door de straten dwalen, we zien het diepe water dat voorbij de ramen wacht. Samen... Lees verder →

Leespret verzekerd

Kort na Georges Perecs toetreden tot de OuLiPo (Ouvroir de littérature potentielle), een groep schrijvers en wiskundigen die zichzelf allerhande vormbeperkingen of 'contraintes' oplegde, verscheen in 1969 La Disparition (vertaald als 't Manco). Drie jaar later volgde Les Revenentes (De wedergekeerden). Terwijl in de eerste roman de klinker e letterlijk verdween, duikt die in de... Lees verder →

Expeditie meesterwerk

Waant ze zich een heilige, een prinses, een martelares? Of speelt ze een spelletje, met haar onverschilligheid, onbegrip en tranen? Sinds heugenis worstelt Ronald Niemann zich door zijn huwelijk. Het lukt hem maar niet Mirjam om te kneden tot de ideale vrouw. Zij weigert mee te werken. Ze blijft gewoon zichzelf. Ooit koos Mirjam zelfs... Lees verder →

Wandelen, een andere manier van denken

Een bronzen beeld: licht gedraaide torso, geen hoofd, nauwelijks armen. Benen die een beweging voorwaarts suggereren. In het atelier van zijn schepper stapt L’Homme qui marche van Auguste Rodin van zijn sokkel en wandelt de kade van de Seine op. Liefkozen wil hij Parijs, badend in zon, kleur en muziek. Hij heeft geen levenservaring; zelfs... Lees verder →

Verhalen om in rond te dolen

In de magisch-realistische kortverhalen van Vergeten reis (1937), het debuut van de Argentijnse Silvina Ocampo, rennen meisjes blootsvoets en in fladderende jurken door de brede, zonovergoten galerijen van landhuizen. Rondom, zo ver het oog reikt: paradijsbomen, groepjes casuarina's en de vlakten nabij Buenos Aires. Per koets arriveert de nieuwe huisbewaarder. Hij laadt een enorme hutkoffer... Lees verder →

De onbeteugelde avonturen van Boekendienaar: poging tot uitputtende beschrijving van een plek in Gent

Café de la Mairie, Place Saint-Sulpice, Paris Tijd: zondag 23 september 2017, 11u30. Plaats: Sint-Baafsplein en het verzonken parkje aan de Stadshal. Weersomstandigheden: zonnig, op enkele wolkenslierten na. Vrij warm (20-22°C). Een eerste storend element is dat mensen me uit mijn concentratie halen. Meteen vraagt iemand of de stoel naast me vrij is. Ik knik.... Lees verder →

Door de ogen van de zee

In de zomer van 1980 schreef Marguerite Duras op vraag van het Franse dagblad Libération een reeks columns met een alternatieve kijk op de actualiteit. De gebundelde columns, zopas krachtig en invoelend vertaald door Kiki Coumans, zijn een existentiële dwaaltocht door een verre en nabije werkelijkheid en een persoonlijke reflectie op de condition humaine van... Lees verder →

Woordeloze essentie

In zijn huis in Dylgja ziet Asle zichzelf opnieuw staan kijken naar het schilderij met de twee strepen die elkaar kruisen, een bruine en een lila. Waar ze elkaar kruisen, lichten de zich vermengende kleuren mooi op. Voor het eerst sinds jaren vergaat Asle de zin, de noodzaak om te schilderen. Hij zit voor het... Lees verder →

Winterslaap

In 1597 overleden op Nova Zembla vijf expeditieleden die meevoeren op het schip Witte Swaen van Willem Barentsz. Doel van de door de Nederlandse cartograaf en dominee Petrus Plancius geïnitieerde onderneming, was om via het noorden een nieuwe zeeroute naar China te openen. In de roemruchte eeuw van de ontdekkingsreizen dachten veel mensen na over... Lees verder →

Componeren op de rand van de afgrond

De componist Bedřich Foltýn ('Beda', 'Fricek' of 'Folten' voor de vrienden) was een dionysische natuur, een hartstochtelijke fantast, niet beperkt door morele overwegingen. Scheppen lukte deze ongeschoolde autodidact het beste wanneer hij iets groots beleefde, zoals een passionele affaire met een getrouwde gravin of diva. Grote liefde of grote verdorvenheid? Dat maakte de componist niet... Lees verder →

Blog op WordPress.com.

Omhoog ↑